1-Evlilik: Rusya’da kadınların yüksek eğitim seviyesi ve yüksek iş gücüne katılım
oranı nedeniyle aile içindeki rolleri açısından nispeten eşitlikçi bir yapıdan
söz edilebilir. Ancak hem modern hem de geleneksel özellikler gözlenir. Çocuk
bakımı ve ev işleri açısından İskandinav ülkelerine göre kadına Rusya’da daha
fazla iş düştüğünü söylemek mümkündür.
Rusya'da romantik aşk evlilik için en önemli motivasyondur. Rusya evlenme oranının yüksek olduğu bir
ülkedir. OECD ülkeleri açısından bakıldığında yıl içindeki evlilik oranı Çin,
Rusya ve Türkiye’de ilk üç sırayı almaktadır.
Evlilik yaşı açısından bakıldığında ise OECD
ülkeleri arasında Türkiye, Rusya ve İsrail vatandaşları en erken yaşta evlenen
ülkelerdir. Örneğin Rusya’da kadınlar ortalama 25, erkekler ise 27 yaşında ilk
evliliklerini yapmaktadır. Boşanma oranlarına gelince OECD ülkeleri arasında en
yüksek boşanma oranına sahip ülkeler Rusya, Danimarka ve Litvanya’dır.
2-Dindarlık: Dostoyevski
“Ruslar bütünüyle Ortodoks’tur, ortodoksluğu anlamayanlar, Rusları asla
anlamayacaktır” demiştir. Bolşevik Devrime kadar Rus toplumunda bu konunun
önemli olduğunu söylemek mümkündür. Bununla birlikte devrim sonrasındaki 70 yıl
boyunca dini pratiklerin azaldığı görülmüştür. Komünist Partinin konuya bakışı
mesafeli olmuştur. Yine de kiliseler ve ortodoksluk tarihsel, siyasi ve
kültürel boyutu dikkate alındığında Rus günlük yaşamının önemli unsurudur.
Konuyla ilgili olarak “Din hayatınızda ne
kadar önemli” şeklinde bir soru sorularak yapılan bir ankete göre(Gallup) dinin
günlük hayattaki öneminin en az olduğu ülkelerin başında Estonya (%16), İsveç
ve Danimarka gelmektedir. Aynı araştırmaya göre, Rusya’da dinin günlük hayatta
önemli olduğunu söyleyenlerin oranı %34, Almanya’da %40, ABD’de %69, Türkiye’de
ise %82’dir.
3-Ulaşım: Rusya geniş
coğrafyası nedeniyle çarlık döneminden itibaren demiryolu taşımacılığına
ağırlık vermiştir. Örneğin dünyanın en uzun demiryolu hattı olan Trans-Sibirya
hattı II. Nikolay zamanında yapılmıştır. Komünist Parti döneminde demiryolu ve
metroya özellikle ağırlık verilmiştir. Rusya demiryolu hatlarının uzunluğu (88
bin km) açısından ABD’den sonra dünyada ikinci sıradadır. Moskova metrosu ise bugün
günlük ortalama yolcu taşıma sayısı açısından Avrupa’nın en yoğun metrosudur. Böyle
olunca tren ve metro yolculuğu, kompartımanlar, vagonlar günlük hayatın bir
parçasıdır.
Bununla birlikte Moskova trafik yoğunluğu açısından
dünyanın önde gelen şehirlerinden biridir. Bu denli yaygın metro hattına rağmen
trafik olmasının nedenleri arasında zenginleşen Rus toplumunun hızla araç
sahibi olması, kapıdan kapıya geçen sürenin bazen aynı olması ve insanların
kendi araçlarında daha konforlu bir yolculuğu tercih edebilmesi bulunmaktadır.
4-Yılbaşı: Yılbaşı
günleri önem derecesi değişmekle birlikte bütün toplumlarda kayda değerdir. Bu
artık İsa’nın doğumunu kutlamaktan çıkmış ve kültürel ve geleneksel bir özellik
haline gelmiştir. Bağlı olunan takvimin son günüdür neticede.
Yılbaşı öncesi Rusya’da şehirler gelin
gibi süslenir deyim yerindeyse. Aileler, çocuklar için de çok önemlidir bu gün.
En vazgeçilmez olan şeylerin başında yılbaşı ağacı ve hediyeler
gelir şüphesiz. Özel hazırlanan yiyecekler, şampanya ve devlet başkanının
konuşması önemli unsurlardandır.
5-Doğum
günleri: Doğum günleri Rusya’da önem verilen bir konudur. Bu günlerde eş, dost,
aile, sevgililer bir arada olur ve coşkuyla kutlama yaparlar. Hediyeler, çiçek
verilmesi önemlidir. Rusya çiçekçilerin 24 saat açık olduğu bir ülkedir. Fakat
ilginç bir nokta örneğin bir iş yerinde doğum günü olan biri pastayı kendi
alır, keser ve arkadaşlarına kendi dağıtır.
6-Alkol
tüketimi: Bazı ülke insanları iklim, gelenekler, kültür gibi nedenlerle fazla alkol
tüketir. Rusya kişi başı alkol tüketimi bakımından Beyaz Rusya, Moldova ve
Litvanya’dan sonra 4. sırada gelmektedir. Hal böyle olunca günlük hayatın ve
özel günlerin vazgeçilmezidir alkol. Adabı vardır şüphesiz. Özel günlerde ayağa
kalkılarak konuşma yapılır. Tost denilir buna.
7-İklim: Rusya’da,
Karadeniz kıyılarında görülen subtropikal iklimden, yıllık sıcaklık farkının 80
dereceye vardığı Sibirya’daki sert karasal iklime ve kuzeydeki kutup iklimine
kadar değişen bir iklim çeşitliliği vardır. Ülkenin kuzeyi Arktik kuşağında
bulunurken, güneyde Karadeniz kıyılarında subtropikal iklim özellikleri görülür.
Sibirya karasal iklimin etkisi altındayken, Rusya’nın uzak doğusu muson
yağmurları nedeniyle yıllık 1000 mm yağış alabilmektedir.
Ama soğuk, kar ve kapalı hava Rusya ve
özellikle de önemli büyük şehirlerle özdeşleşmiştir. Moskova’da özellikle Ocak ve Şubat aylarında eksi 30 derecelere varır soğuklar. Bu
durumun yaşam biçimi, giyim ve insan davranışları üzerine önemli etkileri
vardır kuşkusuz.
8-İlaç
kullanımı: Rusya’da modern tıp yanı sıra geleneksel ve alternatif
tıp da önemlidir. Bu açıdan bitkiler ve doğal yönetmelere de başvurulur. Ruslar
özellikle kış aylarında hastalandıklarında hemen ilaca başvurmaz, vücudun kendi
savunma sistemi ve doğal desteklerle durum atlatılmaya çalışılır.
OECD ülkeleri ile bir kıyaslama
yapılığında örneğin antibiyotik kullanımı açısından Türkiye, Yunanistan, Fransa
gibi ülkeler ilk sıralarda gelmektedir. Buna karşılık Estonya, Litvanya, Rusya,
İsveç gibi ülkelerde antibiyotik kullanımı çok daha düşüktür.
9-Apartman
hayatı: Özellikle Sovyet zamanlarında konut sayısı büyük şehirler için yeterli olamamıştır.
Diğer yandan, eskiden beri merkezi yerlerde bulunan binalar titizlikle
korunmakta ve yapılaşmaya izin verilmemektedir. Sovyet döneminde ailelerin bir
arada oturabildiği komünite evleri deneyimi yaşanmıştır. Bu nedenlerle Ruslar
küçük dairelerde yaşamaya alışkındır. Kimi zaman insanlar anne babasıyla bir
arada kalır. Çünkü yeni konut edinmek çok pahalıdır. Küçük evler öyle küçüktür
ki bazen 25 metrekare olanı bile vardır.
Örneğin Moskova’da daha yeni, ucuz ve biraz daha büyük evlerde
oturabilmek için metroyla yaklaşık 45 dakika kadar şehir merkezinden uzaklaşmak
gereklidir.
10-Daça’lar: Aslında dinlenme
kavramı da kültüreldir. Yapılan aktivitenin değiştirilmesidir bir bakıma.
Örneğin şehirde çalışan bir bankacı için kırlara gidip bahçe ile uğraşmak bir
alternatif olabilir. Ama kırda yaşayan biri için de büyük kentleri görmek
olabilir tatil. Şüphesiz Ruslar iklim nedeniyle deniz tatilini özler ve
severler. Ama bu yılda bir iki kez yapılabilecek bir şeydir.
Bu yüzden şehirde yaşayan insanlar için daça’lar
popüler dinlenme yerleridir. Şehir dışında özellikle yaz aylarında vakit
geçirilen küçük, bahçeli evlerdir bunlar. Rusya’da herkesin er ya da geç bir daça
edinme hayali vardır.
Yorumlar
Yorum Gönder