İnsanlar mutlu ve keyifli anlarda güler genelde; dudaklar, dişler aralanır ve yüzde çiçekler açar deyim yerindeyse. Sadece ağız etrafındaki kasların değil de göz kaslarının da hareket ettiği gülüşlerse daha değerlidir kuşkusuz. Aslında gülmek çok yakışır herkese. Ama her gülüş gerçekten mutlu ve keyifli olunduğunun ifadesi değildir.
İki insanı gülme sıklığı açısından karşılaştırsaydık, karakterlerine, yaşadıklarına ve içinde oldukları ruh haline bağlayabilirdik bunu. Ama genel olarak toplumları karşılaştırdığımızda kültürel faktörler ön plana çıkıyor.
Rusların batılılarla kıyaslandığında daha az güldüğü yönünde bir kanı var. Bu doğru mu gerçekten? Batı toplumlarında gülmek önemli bir sosyal davranış ama aslında bir kibarlık göstergesi bazen. ABD’de bulunduğum dönemde komşuların, bazen tanımadığım insanların selam verip gülümsediğine çok tanık olmuştum. Bu birazda belirsizliği ve yabancı bir ortamı normalleştirme çabası mıydı bilmiyorum. Ama kültürel ve öğrenilmiş bir şey gibi. Sanırım buna alışmış olmak gerekiyor. Jestler, mimikler talimli olmalı.
Ruslarsa genel olarak bir neden yokken gülmüyorlar. Bu yüzden sokakta yabancılara karşı güldüklerine tanık olmayız pek. Yabancılar güvenilir ve dostane olduklarını kanıtlayana dek Rusların gülüşünü göremeyebilir. Ama Ruslar arkadaş ortamında son derece hoş sohbet ve güler yüzlüdürler. Eğlenceli ve komik şeylere de gülerler elbet. İş ve çalışma ortamları gülmek için uygun görülmez genelde. Aslında kültürel olarak nedensiz gülmek olumlu bakılan bir şey değildir. Konuyla ilgili Rusya’da, “Nedensiz gülmek aptallık işaretidir”, “Gülmek karın doyurmaz”, “Son gülen iyi güler” gibi sözler vardır mesela.
Bu sözler oldukça eski kuşak olan babaannemi hatırlattı. Gülmeye çok da olumlu bakmazdı. Ona göre erkek ciddi görünmeli, az konuşmalıydı. Ciddi görünmek işine bağlı ve çalışkan bir doğaya mı delalet ediyordu onun gözünde? Sanırım Türk toplumunun kültürel kodlarında da genel olarak doğu toplumlarına has bir durum söz konusu. Yani fazla gülmek bir hafiflik olarak görülmüş eskiden.
Yeniden Ruslara dönersek, evet metroda, sokakta Rusların pek gülmediğini söyleyebiliriz. Hatta iklimden kaynaklanan nedenlerle özellikle kışın genel olarak düşünceli ve kapalı göründükleri de söylenebilir. Ama bu durum tanımadıklarına karşı söz konusudur. Aslında dost ve arkadaş ortamlarında, eğlencelerde bolca güldüklerine tanık oluruz. Hatta şakayı ve anekdotları çok severler. Arkadaş ortamında en küçük bir nedenle dahi gülmeye ne kadar meyilli olduklarını görürseniz şaşırmayın.
Yorumlar
Yorum Gönder